Emrullah Turanlı'dan 'deprem' uyarısı: Kentsel dönüşümde en büyük engel halkın birleşememesi

Taşyapı Yönetim Kurulu Başkanı Emrullah Turanlı, Türkiye’de kentsel dönüşüm uygulamalarının amacından uzaklaştığını belirtti. Turanlı, bugün yapılan birçok yapının 20 yıl sonra yeniden yıkılacağını söyleyerek “Biz kent değil, sadece bina yeniliyoruz” ifadelerini kullandı. Kentsel dönüşüm yasalarının gerekli zemini hazırladığını ancak toplumun hâlâ birleşemediğini vurgulayan Turanlı, hem vatandaşlara hem de kurumlara çağrıda bulundu.

"20 YIL SONRA YENİDEN YIKILACAK"

Türkiye’de mevcut dönüşüm uygulamalarının yanlış olduğunu belirten Taşyapı Yönetim Kurulu Başkanı Emrullah Turanlı şöyle konuştu: “Türkiye’de kentsel dönüşümün bir an önce yapılması lazım ama bugün yapılanlara kentsel dönüşüm denilemez. Şu anda yapılan binalar 20 sene sonra yeniden yıkılacak. Bir kenti bütünüyle dönüştürmüyoruz. Bir mahalleyi ele alıp o mahallenin sanatını, kültürünü, eğitimini, sağlığını, yeşilini birlikte planlayarak dönüştürmek gerekir. Bunun adı kenttir. Sen bir blok yaparsan ona kent denmez; kanuna da isme de uymaz. Bana göre bu yanlıştır.”

DEVLET KANUNU ÇIKARDI; İŞ ARTIK HALKTA

Devletin üzerine düşeni yaptığını ve kentsel dönüşüm yasalarıyla tüm engelleri kaldırdığını vurgulayan Turanlı, vatandaşların bir araya gelmekte zorlandığını belirtti: “Devlet gerekeni yapmış, kanunu çıkarmış. ‘Engelleri kaldırdım, birleşin; hem ülke hak ettiği değere ulaşsın hem malınız değerlensin hem harcamalarınız düşsün’ demiş. Ama bir mahallede on kişiyi bir araya getiremiyorsun. İnsanların artık kendine gelmesi, samimi olması, dost olması lazım. Dost olmayanı da devlet korur, kimsenin işi engellemesine izin vermez.”

"BASININ DESTEĞİ ÇOK ÖNEMLİ"

Medyanın sürece vereceği desteğin kritik olduğunu vurgulayan Turanlı, “Kentsel dönüşüm toplumsal bir meseledir ve kamuoyunu bilinçlendirmek için basının desteği çok önemlidir. Ben bu dönüşümü 25 yılda başardım, o dönemde böyle bir yasal zemin bile yoktu. Şimdi kanun var; doğru şekilde birleşirsek üç yılda çok büyük mesafe alırız” dedi.

"ESKİDEN HİÇ BİRİMİZ BİLMİYORDUK"

47 yıllık tecrübesiyle sektördeki değişimi değerlendiren Turanlı, geçmişte hem teknik bilginin hem de teknolojinin yetersiz olduğunu söyledi: Teknolojinin değişmesiyle birlikte bilincin de değiştiğini kaydeden Turanlı, “Teknoloji çok değişti, bilinç değişti. Eskiden iletişim çağı yoktu, dünyada ne olduğunu bilmiyorduk. Zemin yapısı nedir, zemin iyileştirme nedir, ölçüm teknikleri nelerdir bilmiyorduk. Başımızı sokacak bina yapmak için babadan kalma, kulaktan dolma bilgilerle iş yapıyorduk. Mimar bilmiyordu, mühendis bilmiyordu, yapan bilmiyordu, yaptıran bilmiyordu” diye konuştu. İletişim çağıyla bu eksiklerin giderildiğini dile getiren Turanlı, artan deprem riskine dikkat çekti: “Depremler sıklaşınca öğrenme ihtiyacı daha da arttı. Makine ve ekipman gelişti. İnsanlara ‘Gelin görün’ diyorum; gördüklerinde zaten ‘Mahallemizi bir an önce yenilememiz lazım’ diyecekler.”

Türkiye’deki yapı stokunun riskli olduğuna dikkat çeken Turanlı, acil dönüşüm çağrısını şu sözlerle yineledi: “Eskiden durum felaketti. Allah bugüne kadar korudu ama bundan sonra korur mu bilmiyorum. Aklımızı başımıza alıp mahalle bazında dönüşümü ülke geneline yaymamız gerekiyor. Üniversiteler, halk, sivil toplum kuruluşları, muhtarlar—herkesin ayağa kalkması lazım. Siyasilerden beklenecek şey yapıldı; kanun çıktı. Artık iş bize kaldı. Avrupa’da insanlar bin yıllık binalarda oturuyor. Bizde ise binalar yıkılmaya mahkûm. Biz işi Allah’a havale ediyoruz ama önce sağlam yapı yapmamız lazım. Son 20 yılda beş kez kanun çıktı, hepsini iyileştirdiler. Size inanarak söylüyorum; beş yıl sonra bir kez daha iyileştirecekler. Çünkü sistem belli, ülkemizin zemin yapısı Japonya kadar riskli.”

"BELİMİZİ FAİZ BELASI BÜKÜYOR"

Son üç yılda faizin ülkeyi çıkmaza sürüklediğini belirten Turanlı, “Enflasyon değil, faiz belimizi büküyor” dedi. Türk halkının alım gücünün düşmesinin nedenini verimsizlik ve iş bilmezlik olarak tanımlayan Turanlı, hem çalışana hem iş dünyasına şöyle seslendi: “Son üç yılda yapılan yanlışla boğuşuyoruz. Yüzde 60 faiz olan ülkede nefes alınır mı? Faiz dediğin şey insanlığın baş belasıdır. Biz enflasyonla değil, faizle boğuşuyoruz. Belimizi büken faizdir. Bir an önce bundan kurtulmamız lazım.”

Konut sektörünün temel ihtiyacı karşıladığını söyleyen Turanlı, yüksek faizlerin konut erişimini engellediğini ifade etti: “Ev işi ihtiyaçtır. İmkânı olan alıyor ama faiz hesabı yaparak yuva kuramazsın. Biz satıyoruz ama güllük gülistanlık para kazanmıyoruz. Dünyanın her ülkesine mal satıyoruz ama belimizi büken yine faiz. Faiz belası insanlığın nefret ettiği, sevimsiz bir olaydır.

"KENDİMİZİ KENDİMİZ KURTARACAĞIZ"

Turanlı, alım gücünün düşmesinin nedenini üretim kalitesinin ve verimliliğin yetersizliği olarak gösterdi: “Türk halkının alım gücü düşüktü, daha da düştü. Bunu artırmanın yolu çok çalışmaktan ve kaliteli üretimden geçiyor. Dünya ile entegre olmamız, hukukun en iyi işlediği bölgelerden biri olmamız lazım. İşimiz çok, zamanımız az. İnsan ömrü kısa. Çok düzgün çalışmamız, el ele vermemiz lazım. Halkımız şöyle bir şey bekliyor: ‘Hz. İsa gelsin beni kurtarsın.’ Hz. İsa gelmeyecek, kendimizi kendimiz kurtaracağız. İşimizi düzgün yaparak, birbirimize saygı göstererek… Herkes görevini doğru yaparsa hem gelirimiz artar hem paramız artar.”

"İSTANBUL İNSANLIĞIN ORTAK DEĞERİ"

İstanbul’un dünya çapında bir değer olduğuna dikkat çeken Turanlı, uluslararası talebin artacağını söyledi: “Yabancıya satış son dönemde durgun ama çok artacak. Biz bundan korkmayalım. İstanbul dünyanın ortak mirası. Bizans’ın, Roma’nın, Osmanlı’nın kültürü burada. Tüm dünya buraya gelmeli, yaşamalı, tatil yapmalı, gezmeli. Ülkemiz adeta para basan matbaa ama biz kıymetini bilmiyoruz. Bu ülke uçacak; kimsenin morali bozulmasın. Ama İsa’yı beklemekle değil, çalışırsak uçacak.”

TURANLI: PROJEYİ DEPREMDE SIFIR HASAR ALACAK ŞEKİLDE TASARLADIK

Yeni karma yaşam projesi Taşyapı Şişli projesiyle konut, otel, ticari alanlar ve gelenekle modern vizyonun buluştuğu markette tohumdan tabağa uzanan tazelik, şarküteriden balık pazarına kadar tüm duyuları canlandıran bir deneyime dönüşüyor. Turanlı, “Aynı zamanda proje, afet anlarında barınma ve korunma ihtiyacını da gözeten yeni sığınak yönetmeliğine uygun depremde sıfır hasar hedefiyle tasarladık. 100 dönümlük alanın yaklaşık yüzde 90’ı yeşil alana ayrılırken, yalnızca yüzde 10’u yapılaşmaya konu oldu” ifadelerini kullandı.