Küresel çevre hareketi "Sıfır Atık" 8 yaşında
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın öncülüğünde başlatılan Sıfır Atık Hareketi, 8. yılında küresel çapta milyonlara ulaşan bir çevre seferberliğine dönüştü. Türkiye, 8 yılda çevre, enerji ve ekonomi alanında milyarlarca liralık tasarruf sağladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde 27 Eylül 2017’de başlatılan ve Birleşmiş Milletler tarafından da desteklenen “Sıfır Atık Hareketi” 8. yılına girdi.
Hareket, bu yıl “8. Yılında 8 Milyar İnsan İçin” sloganıyla yoluna devam ediyor.
Bu kapsamda sosyal medyada #SıfırAtıkla8Yıl etiketiyle bilinçlendirme kampanyaları yürütülecek. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda sürdürülen proje, bugüne kadar milyonlarca kişiye ulaşarak hem çevreye hem de ekonomiye önemli katkılar sundu.
8 YILDA DEV KAZANIMLAR
Proje kapsamında, bugüne kadar 205 bin binada Sıfır Atık Yönetim Sistemi'ne geçildi. 2017'de yüzde 13 olan geri kazanım oranı 2024'te yüzde 36,08'e çıkarıldı. Türkiye 2035 yılında geri kazanım oranını yüzde 60'a çıkarmayı hedefliyor.
25 milyon kişiye eğitim verilen projeyle 32,5 milyon ton kağıt-karton, 9,1 milyon ton plastik, 3,1 milyon ton cam, 6,4 milyon ton metal, 23,4 milyon ton organik ve diğer geri dönüştürülebilir atık olmak üzere toplamda 74,5 milyon ton atık geri kazandırıldı.
Geri dönüşümle ekonomiye 256 milyar TL'lik katkı sağlandı. Bu rakam, 10 milyon hanenin yıllık elektrik faturası kadar tasarrufa, 10 şehir hastanesi veya 500'den fazla okul inşa edilebilecek büyüklükte kaynağa, yüz binlerce kişiye istihdam sağlayacak iş gücüne karşılık geliyor.
Sudan 1,71 trilyon litre tasarrufla İstanbul'un 7 yıllık su tüketimine eş değer, 10 milyar insanın 1 yıl boyunca her gün duş almasına yetecek kadar kazanım elde edildi.
Petrolden 54,6 milyar litre tasarrufla Türkiye'deki tüm araçların yıllık yakıt tüketimi kadar kazanım sağlandı.
Geri dönüşüm sayesinde 227,3 milyar kilowatt saat enerji tasarrufuyla 40 milyon hanenin 1 yıllık elektrik ihtiyacına eş değer kazanım elde edildi.
Projeyle 552,7 milyon ağacın kesilmesi önlenerek, Amazon Ormanları'nda yaklaşık 10 bin kilometre karelik bir alana eş değer, Türkiye'deki tüm ormanların yüzde 6'sına denk gelecek kazanım sağlandı.
Yine 150 milyon ton karbondioksit salımı önlenerek yaklaşık 30 milyon aracın yıllık karbon salımına eş değer kazanım elde edildi. 284 milyon metreküp atık depolama alanı tasarrufuyla ise yaklaşık 40 bin futbol sahası büyüklüğünde bir alan kazanıldı.
SIFIR ATIK MAVİ İLE DENİZLER KORUNDU
2019’da başlatılan Sıfır Atık Mavi Hareketi kapsamında bugüne kadar 585 bin ton deniz çöpü çevreden uzaklaştırıldı. 28 kıyı ilinde uygulanan eylem planları ile denizlerin korunmasına yönelik eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları da hız kazandı.
DEPOZİTO SİSTEMİ YAYGINLAŞIYOR
Proje, Depozito Yönetim Sistemi ile de güçlendi. Sakarya’dan başlayarak 7 bölgeye yayılan uygulama ile bugüne kadar 5,8 milyon içecek ambalajı toplandı. Sistemin önümüzdeki yıl 81 ile yayılması ve yıllık 520 milyon avro ekonomik katkı sağlaması hedefleniyor.
G-20'DE SIFIR ATIK
Hindistan'ın dönem başkanlığını yaptığı G20 toplantıları kapsamında Sıfır Atık girişimlerinin teşvik edilmesi konulu karar, G20 Çevre ve İklim Bakanları Toplantısı'nda tüm ülkelerin oy birliğiyle kabul edildi.
Eylül 2023'te Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de düzenlenen G20 Liderler Zirvesi sonrası açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Dünya Ortak Evimiz" sloganıyla yürütülen projenin önemine dikkati çekti.
BM'DE KABUL GÖREN KÜRESEL HAREKET
Sıfır Atık Hareketi, Emine Erdoğan’ın girişimleriyle Birleşmiş Milletler tarafından 30 Mart “Uluslararası Sıfır Atık Günü” olarak ilan edilerek küresel bir boyut kazandı. Ayrıca Emine Erdoğan, BM’de düzenlenen “Sıfır Atık” özel oturumunda konuşan ilk Türk lider eşi oldu.
Bugün 114 ülkeden 15 binden fazla gönüllünün imza verdiği Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı, dünya genelinde çevre bilincinin yayılmasına katkı sağlıyor.