Kod adı Nimbus: İsrail’in dijital gözetim planı ifşa oldu

İsrail'in Amazon ve Google ile 2021’de imzaladığı 1,2 milyar dolarlık bulut sözleşmesi, ilk bakışta sıradan bir teknoloji anlaşması gibi görünüyordu. Ancak ortaya çıkan belgeler, Nimbus adlı bulut projesinin ardından farklı emeller olduğunu ortaya çıkardı.

NİMBUS PROJESİ VE DİJİTAL GÖZETİM

İsrail hükümeti ile Google ve Amazon şirketleri arasında 2021'de imzalanan 1,2 milyar dolarlık Nimbus Projesi adlı anlaşmanın detayları ortaya çıktı. İfşa edilen belgeler, bu bulut projesinin sadece bir teknoloji yatırımı olmadığını, aynı zamanda Filistinliler üzerinde kurulan dijital bir gözetim sisteminin altyapısı olduğunu gözler önüne seriyor.

GİZLİ KODLARLA VERİ AKIŞI

İngiliz basınından The Guardian’ın iddiasına göre, İsrail, Google ve Amazon’a “göz kırpma mekanizması” adında sıradışı bir şart koydu. Buna göre, yabancı bir mahkeme veya hükümet İsrail’e ait verilere erişmek istediğinde şirketler, bunu doğrudan açıklayamıyor. Bunun yerine para transferleri aracılığıyla gizli bir sinyal göndermeleri gerekiyor. Örneğin ABD’den gelen bir talep için +1 ülke koduna karşılık 1.000 şekel, İtalya için +39 koduna karşılık 3.900 şekel, ülke tamamen gizli tutulduğunda ise 100.000 şekellik özel ödeme yapılması öngörülüyor. Böylece İsrail, verisinin hangi ülkenin eline geçtiğini gizlice takip edebiliyor.

BULUT HİZMETİ KESİLEMEZ

Anlaşmanın bir başka kritik maddesi, Google ve Amazon’un İsrail’in bulut altyapısına erişimini hiçbir koşulda durduramayacağı yönünde. Şirket politikaları, dış baskılar veya uluslararası eleştiriler bile bu durumu değiştiremiyor. İsrail Maliye Bakanlığı belgelerine göre, bu madde “şirketlerin standart sözleşmelerini İsrail’in güvenlik ihtiyaçlarına göre yeniden şekillendirmesi” anlamına geliyor.

DİJİTAL İŞGAL İDDİALARI

Nimbus anlaşması kapsamında İsrail ordusu ve güvenlik birimleri, Filistin topraklarındaki veri akışını kontrol eden altyapıyı kullanıyor. Bu veriler arasında telefon kayıtları, yüz tanıma ve istihbarat analizleri yer alıyor. Microsoft’un geçtiğimiz aylarda bu tür sistemleri kapatması sonrası, verilerin Amazon’un veri merkezlerine taşınması planlandı. İnsan hakları örgütleri projenin “dijital işgal” niteliği taşıdığını belirtiyor ve Nimbus’un Filistinlilerin mahremiyetini ve temel haklarını ciddi biçimde ihlal ettiğini vurguluyor.

ŞİRKETLERDEN AÇIKLAMA

Google ve Amazon, iddiaları reddetti. Google sözcüsü, “ABD veya başka ülkelerdeki yasal yükümlülükleri atlatacak şekilde hareket ettiğimiz iddiası yanlış” dedi. Ancak şirket içinde farklı bir tablo var, bazı çalışanlar “Teknolojimiz sistematik ayrımcılığa hizmet etmeyecek” diyerek protestolar düzenledi.

VERİLER KİMDEN GİZLENİYOR?

The Guardian’ın aktardığına göre Nimbus, teknoloji şirketleriyle devletler arasındaki sınırların giderek bulanıklaştığını gösteriyor. Artık veri sadece depolanmıyor; kontrol ediliyor, kodlanıyor ve sinyal veriliyor. İsrail, bu anlaşmayla Filistin üzerindeki dijital denetimini artırmış oluyor. Nimbus anlaşması “verinin kimde olduğu değil, kimden gizlendiği” sorusunu gündeme taşıyor. Bu, modern dijital gözetim çağının en çarpıcı örneklerinden biri olarak değerlendiriliyor.