Kosova, erken seçim için sandık başında

Kosova'da seçmenler, 10 aydır devam eden ve Batı ile ilişkileri geren siyasi felce çözüm bulmak amacıyla bugün erken genel seçimler için sandığa dönüyor.

Şubat ayındaki genel seçim sonuçlarının ardından ülkede siyasi tıkanıklık baş göstermişti.

Başbakan Albin Kurti liderliğindeki Vetevendosje (VV) Partisi, oyların yüzde 42'sini alarak en büyük güç olarak çıksa da tek başına iktidar için gereken mutlak çoğunluğu sağlayamamıştı.

AFP'nin aktardığına göre, sonraki aylarda milletvekilleri 50'den fazla oturumda meclis başkanı seçimi konusunda anlaşmaya varamadı. Bu, 120 sandalyeli parlamentonun koalisyon kurmasını veya işler bir hükümet oluşturmasını engelledi.

Kurumsal boşluk üzerine Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, geçen ay erken seçim kararı almak zorunda kaldı.

Bu oylama, Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan ettiği 2008'den bu yana ülkede düzenlenen yedinci parlamento seçimi.

MUHALEFET NE DİYOR?

Ülkeyi 2021'den bu yana yöneten Kurti, seçim faaliyetlerini ekonomik istikrar vaadi üzerine kuruyor. AFP'ye verdiği mülakatta Kurti, bu kez siyasi tıkanıklığı önlemek için partisinin oyların yüzde 50'sinden fazlasını alacağına dair güvenini dile getirdi.

Kendi görev süresi boyunca kaydedilen yüzde 4'lük ekonomik büyüme oranını başarılı yönetiminin kanıtı olarak gösteren Kurti, destek turlarındaki son hamlesinde emeklilere ve küçük çocuklu ailelere yıl sonuna kadar 100 avro ödeme yapılacağını duyurdu.

Ancak rakipleri bu adımları "seçim yolsuzluğu" olarak nitelendirerek eleştirdi. Kosova Demokratik Partisi (PDK) ve Kosova Demokratik Birliği (LDK), hükümeti fiyatlardaki yüzde 40'lık artış ve hızla yükselen elektrik maliyetleri karşısında başarısız olmakla suçladı.

Kurti'nin en büyük rakibi olarak öne çıkan PDK lideri ve eski maliye bakanı Bedri Hamza, liberal ekonomik politikalara ve daha güçlü bir özel sektöre yönelme sözü verdi.

Hamza, mevcut yönetimin maaş ve emekli aylıklarını sabit bıraktığını, "enflasyonun reel gelirleri eritip yok ettiğini" savundu.

BATI İLE İLİŞKİLER SEKTEYE UĞRADI

Son dönemde Kurti yönetimindeki Kosova, kuzeydeki Sırp azınlığa yönelik tutumu nedeniyle ABD ve Avrupa Birliği (AB) dahil olmak üzere uzun süreli müttefiklerinden eleştiri alıyor.

Kosova'nın Geleceği İçin İttifak (AAK) mensubu Haki Abazi gibi muhalif isimler, Kurti'yi ülkenin NATO ve AB üyeliği yolunu engelleyen bir "popülist" olarak görüyor.

LDK lideri Lumir Abdixhiku da mevcut liderlik altında ülkenin "uluslararası toplumun güvenini kaybettiği" uyarısında bulundu.

Diplomatik gerilimlerin somut sonuçları da oldu. Kuzeyde 2023'te yaşanan gerginliklerin ardından AB, Kosova'ya yönelik cezai mali tedbirler uygulamaya koydu.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, geçtiğimiz günlerde AB'nin bu yaptırımları kaldıracağını ve 400 milyon avroyu aşan yardımın önündeki engeli kaldıracağını belirtmişti.

Politico'nun haberine göre ülkenin Batı Balkanlar için hazırlanan 6 milyar avroluk Büyüme Planı'ndan daha geniş kapsamlı yararlanabilmesi, demokratik reformların uygulanmasına bağlı kalmaya devam ediyor.

SEÇİMLERDE "LOJİSTİK ZORLUKLAR"

Büyük bir diasporanın da dahil olduğu 2 milyonun üzerinde seçmenin oy kullanma hakkına sahip olduğu seçimlerde lojistik zorluklar öne çıkıyor.

Seçmenler ana partilerin yanı sıra azınlıklara ayrılan 20 sandalye için de tercihte bulunacak. Bu sandalyelerin 10'u Sırp toplumuna tahsis edilmiş durumda.

 Milletvekillerinin nisan ayına kadar yeni bir cumhurbaşkanı seçmesi ve Dünya Bankası ile AB ile yapılan yaklaşık 1 milyar avroluk kredi anlaşmalarını onaylaması gerekiyor.

Uzmanlar, uzlaşma sağlanamaması durumunda bu hayati fonların kullanım süresinin dolabileceği uyarısında bulunuyor.

Hukuki ve Siyasi Çalışmalar Grubu'ndan uzman Besar Gërgi, Politico'ya yaptığı açıklamada, "Kosova, siyasetçilerin seçilme amaçlarını yerine getirememeleri nedeniyle kaybedilecek bir yıla daha tahammül edemez" dedi.

Sandıklar açılırken temel soru, Kurti'nin hedeflediği güçlü yetkiyi alıp alamayacağı veya muhalefet partilerinin ülkeyi yeni bir yöne taşımak için bir koalisyon çatısı altında birleşip birleşmeyeceği olacak.

Cumhurbaşkanı Osmani, sürecin "en iyi demokratik standartlara" uygun geçmesi ve hızlı bir şekilde yeni hükümetin kurulması yönündeki temennisini paylaştı.