Milyonlarca EYT'li günlerdir bunu hesaplıyor! EYT'lilerin maaş ve kıdem tazminatları ne kadar olacak? Kalem kalem hesaplandı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz hafta EYT'lilere emeklilik yolunun açıldığı müjdesini verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasının ardından SGK binaları önünde uzun kuyruklar oluştu. Peş peşe gelen açıklamaların ardından milyonlarca EYT'li maaş ne kadar olacak, kıdem tazminatı nasıl hesaplanacak ve EYT'liler bir işte çalışmaya devam edebilir mi? gibi soruları araştırmaya başladılar. İşte EYT ile ilgili maaş ve tazminat hesaplaması..

Yaş hariç prim günü, sigorta süresi şartını yerine getiren 2 milyon 250 bin kişi yasa yürürlüğe girdiğinde emeklilik dilekçesini verebilecek. EYT'li çalıştıran işletmelere yönelik Kredi Garanti Fonu destekli kredi paketi devreye alınacak. Kıdem tazminatı desteği doğrudan çalışanın hesabına yatırılacak. İş Kanunu'na göre emekli olup işten ayrılan işçilerin kıdem tazminatının peşin ödenmesi gerekiyor.

EYT'LİYE KIDEM TAZMİNATI HAKKI
İşçi ve işveren arasındaki anlaşmaya göre taksitle ödeme yapılabiliyor. Kıdemi almadan çalışmaya devam edenlere de kendi isteği ile ayrıldığı dönemde son ücret üzerinden ödeme yapılarak hak kaybı önleniyor. İşyerinde en az bir yıl çalışıp işten çıkarılan herkesin kıdem tazminatı hakkı bulunuyor.

Sigortasız çalışmalarını belgeyle kanıtlayanlar hizmetlerinin tespitini isteyerek hem geriye dönük olarak sigortalılığını sağlayabilir, hem de kıdemini alabilir.

EYT'DE KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIYOR?
Emekli olan işçiye, işyerinde çalıştığı her yıl için 30 günlük giydirilmiş brüt ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Yarın açıklanacak memur maaş zammı kıdem tavanına da yansıyacak.

Bu yıl için 15 bin 371 lira olan kıdem tazminatı tavanının 18 bin lirayı geçmesi bekleniyor. Brüt ücreti tavanın altında olanlar son brüt ücretleri üzerinden kıdem alacak.

EYT'LİLER AYNI İŞYERİNDE ÇALIŞTIKLARINDA NE OLUYOR?
Emeklilik dilekçesi vererek işten ayrılanlara kıdem tazminatı peşin ödenir. Yeniden aynı işyerinde çalışan için yeni bir çalışma dönemi başlar. Emekli olduğu tarihte kıdemi ödendiği için sıfırlanmış kabul ediliyor. Karşılıklı anlaşmaya dayalı olarak peşin ya da taksitle ödeme seçeneği sunulabilir.

Kıdemini almadan emekli olup çalışmaya devam edenler ayrılırken tazminatını alabilir.

EYT'LİYE İHBAR TAZMİNATI VAR MI?
Emeklilik gerekçesiyle iş sözleşmesi sona erenlere ihbar tazminatı ödenmez. Çalışan işverenden ihbar tazminatı talep edemez. Çalışırken kullanılmayan yıllık izin ücretini emeklilik tarihindeki son ücret üzerinden peşin olarak alabilir.

SİGORTASIZ EYT'Lİ KIDEM ALIR MI?
Çalışanın sigortasız olduğu süreyi belgeleriyle ispatlaması gerekiyor. Bunun için sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da merkezlerine dilekçeyle başvurarak hizmet tespiti yaptırılması gerekiyor.

Kanıtlama imkânı olmayanların da 5 yıl içinde iş mahkemesine başvurarak hizmet tespit davası açması imkânı bulunuyor. Davayı kazananlar geriye dönük sigortalılıklarının yanı sıra kıdeme de hak kazanır.

VEFAT EDEN EYT'LİNİN HAKKI AİLESİNE GEÇER Mİ?
İş Kanunu'na göre, işçinin ölümü halinde doğan tazminat tutarı kanuni mirasçılarına ödenir.

EYT'Lİ ÇALIŞIRKEN DE KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ?
Çalışanın ücreti dışındaki bazı yan ödemeleri kıdem hesabında dikkate alınır. Yemek, eğitim, giyecek, erzak, konut, yakacak, aile, çocuk, yardımları mali sorumluluk, unvan tazminatı, nitelik zammı, teşvik primi, süreklilik arz eden primler kıdem tazminatı hesabına katılır.

Fazla mesai, yıllık izin ücreti, bayram harçlığı gibi süreklilik taşımayan ve bir defaya mahsus verilen yardımlar kıdem tazminatına esas ücrete dâhil edilmiyor.

7- Kıdem tazminatı talebinde zaman aşımı söz konusu mu?
Kıdem tazminatının ödenmemesi durumunda 10 yıl içinde başvuruda bulunulması gerekiyor.

Çalışanın vefatı durumunda yasal varislerinin de aynı hakkı bulunuyor. İşçi öncelikle, işverene noterden bir ihtar gönderip, kıdem tazminatını talep eder. İhtarda belirteceği süre içinde kıdem tazminatı yine ödenmezse "iş mahkemesinde" dava açabilir.

8- Yeni yılda ücreti artırılmayan çalışan kıdemini alıp ayrılabilir mi?
Sözleşmede hüküm bulunmaması durumunda uygulamaya ilişkin inisiyatif işverende bulunuyor.

Ücret artışlarındaki anlaşmazlık nedeni ile işten ayrılan işçi istifa etmiş sayılacağından herhangi bir tazminat hakkı oluşmuyor.


