Güneş’in güney kutbundan ilk görüntüleri: Solar Orbiter tarihe geçti
Avrupa Uzay Ajansı’nın NASA iş birliğiyle geliştirdiği Solar Orbiter, Güneş’in güney kutbuna ait ilk görüntüleri kaydetti. Venüs'ün yerçekimi yardımıyla yörüngesini eğen uzay aracı, 64 milyon kilometre uzaklıktan Güneş’in maksimum aktivite dönemine dair kritik veriler topladı. Bilim insanları, bu gözlemlerin Güneş’in manyetik döngüsünü anlamada çığır açabileceğini belirtiyor.
Solar Orbiter, ESA’nın ABD Uzay ve Havacılık Dairesi NASA ile geliştirdiği bir proje. Uzay aracı, 2020 yılında Florida’dan fırlatıldı. Güneş’in güney kutbuna ait ilk görüntüler paylaşıldı
İLK DEFA GÜNEŞ’E 17 DERECE AŞAĞIDAN BAKMA İMKANI ELDE EDİLDİ
Bugüne dek Güneş hep ekvator düzleminden, yani Dünya’nın ve diğer gezegenlerin bulunduğu ekliptik düzlemden gözlemleniyordu. Ancak şubat ayında Solar Orbiter, Venüs’ün yer çekimi desteği ile yörüngesini eğerek Güneş’e 17 derece aşağıdan bakma imkanı elde etti. Gelecek yıllarda yapılacak yeni Venüs manevralarıyla bu açı 30 derecenin üzerine çıkarılacak. Böylece kutup bölgelerine yönelik çok daha net gözlemler yapılabilecek.
"KUZEYE AİT VERİLER ÖNÜMÜZDEKİ HAFTALARDA VEYA AYLARDA ULAŞACAK"
Solar Orbiter’ın kutupları incelemekten sorumlu bilim ekibinin başındaki Max Planck Güneş Sistemi Araştırma Enstitüsü’nden Güneş fizikçisi Prof. Sami Solanki, “Bu sadece ilk kısa bir bakıştı. Asıl önemli veriler daha gelecek. Uzay aracı önce güney kutbunu, ardından kuzey kutbunu gözlemledi. Kuzeye ait veriler önümüzdeki haftalarda veya aylarda ulaşacak” dedi.
"MUHTEMELEN DAHA ÖNCE BİLMEDİĞİMİZ ŞEYLERİ GÖRECEĞİZ"
Güneş fizikçisi Hamish Reid ise “Tam olarak neyle karşılaşacağımızdan emin değiliz. Muhtemelen daha önce bilmediğimiz şeyleri göreceğiz. Dünya’nın net bir kuzey ve güney kutbu varken, şu anda Güneş’in güney kutbunda hem kuzey hem de güney manyetik alanları mevcut. Bu durum, Güneş’in manyetik alanının tersine dönme aşamasında olduğuna işaret ediyor” diye konuştu.
Güneş, yaklaşık 865 bin mil çapında, elektrik yüklü sıcak gazlardan oluşan dev bir küre. Kendi hareketi sırasında güçlü bir manyetik alan üretiyor. Bu alan yaklaşık 11 yılda bir kutuplar arasında yer değiştiriyor; buna da 'Güneş döngüsü' adı veriliyor. Döngü sürecinde Güneş’in yüzeyinde 'güneş lekeleri' olarak adlandırılan daha soğuk ve koyu bölgeler oluşuyor. Bu lekelerin sayısı döngünün ilerlemesiyle artıyor, ardından tekrar azalıyor.
Uzmanlar, Solar Orbiter’ın toplayacağı verilerin, Güneş döngüsüyle ilgili çalışmalara katkı sağlayacağını bildirdi.
Kaynak: DHA
